Ai mới vào nghề cũng dễ bị “bắt nạt”?
Á hậu Trương Thị May là một trong những người mẫu hàng đầu hiện nay. Thường xuyên được các nhà thiết kế ưu ái và đảm nhận vị trí vedette của nhiều show diễn.
Chia sẻ về việc người mẫu có bị chèn ép hay quỵt cát sê hay không, Trương Thị May cho biết: “Chuyện chèn ép nói không có là không đúng, tôi nghĩ mọi người cần phải có ý thức và có tâm đối với nghề. Tôi may mắn khi luôn có mẹ bên cạnh ủng hộ tinh thần và nhắc nhở điều hay lẽ phải, mình làm việc gì cũng phải bằng tâm và có trách nhiệm đúng giờ quy định và tôi cũng đã làm được việc đó. Việc xử ép người mẫu, tuy không nhiều, nhưng không phải là không xảy ra. Tôi cũng bị xử ép vài lần, nhưng cũng không tiện nói ra, mẹ tôi nói - chuyện đã qua rồi cứ để cho nó qua. Còn việc quỵt cát-sê thì chưa từng có đối với tôi, chỉ có làm việc tốt mọi người tặng thêm (cười)”.
Trương Thị May cũng cho biết, mọi việc mẹ May là người nhận lịch: “May chỉ biết đến ngày giờ đi làm cứ làm hết lòng, đúng mực, quy định nguyên tắc của May và mẹ rất rõ ràng”. Có lẽ vì làm việc nguyên tắc và rõ ràng nên Trương Thị May cũng thường được các nhà thiết kế, các đạo diễn ghi nhận và hầu như các nhà báo cũng thường gọi cô là “nữ hoàng đúng giờ”.
Nam vương Tiến Đoàn cũng là một trong những người mẫu được đánh giá cao và xuất hiện hầu hết trong các show thời trang hiện nay. Khi nói về công việc người mẫu, anh chia sẻ: “Tiến Đoàn may mắn là từ khi bắt đầu bước lên sàn diễn chuyên nghiệp tại Sài Gòn đã có cho mình những giải thưởng lớn. Do đó, từ đầu đã được sự ưu ái của các nhà thiết kế lẫn các công ty quản lý người mẫu xếp diễn ở những vị trí tốt, cũng không ít ai cạnh tranh với mình. Cũng do mình hiền đi (cười), vậy nên đàn anh thì nhường mà đàn em thì cũng nhường. Nói nhường cho vui thôi chứ đạo diễn xếp như thế nào thì phải theo vậy thôi.
Từ "ít ai" ở trên nghĩa là lâu lâu cũng có ngoại lệ. Tuy nhiên, điều này đem lại cho mình cảm giác vui vui, thích thú mỗi khi nhớ lại chứ không phải buồn bực hay hằn học gì hết. Tôi được mời diễn trong Man Show - toàn mẫu nam. Khi đó, tôi được xếp nhóm diễn cuối cùng hai bạn A và B. Theo kế hoạch thì bạn A diễn trước, rồi bạn B và tôi đi cuối. Vậy mà bạn B quyết tâm đứng trên sân khấu đợi cho tôi đi trước để anh ấy là người kết thúc show... tình hình hơi khó xử vì tất cả trên sân khấu rồi. Vậy thôi kệ tôi chấp nhận nhường thôi, chả sao cả. Còn hiện tại, khi tham gia các show thời trang bên Mỹ có lẽ chuyên nghiệp hơn. Ai cũng lo cho công việc của mình, không ai để ý hay giành giật ai. Cũng có thể mình là người mới ở đây nên không biết chăng (cười)”.
“Người mẫu cũng là một trong nhiều ngành nghề. Nếu nói "quỵt" hay "chèn ép giá" có vẻ hơi nặng. Nhưng có ngành nghề nào mà không trả giá lương bổng? Rồi lâu lâu sếp “quên” trả tiền cho nhân viên đầy ra đấy”, nam vương Tiến Đoàn chia sẻ thêm về những lùm xùm quanh việc quỵt cát-sê đang được dư luận quan tâm.
“Chấp nhận "người mẫu" là một nghề thì cũng chẳng khác gì các nghề khác cả. Lúc khổ thì cứ than, vậy lúc sướng ai hưởng cho mình, tôi nghĩ đã đam mê thì phải cố gắng thôi”, anh khẳng định.
Top 10 Nữ hoàng Du lịch Phạm Đặng Phương Chi hiện cũng đang hoạt động người mẫu, cô chia sẻ về công việc người mẫu của mình. Phương Chi nói: “Khi tôi mới bước vào nghề người mẫu và vào Sài Gòn lập nghiệp, cát-sê bị chèn ép như là ăn 50, 60% hoặc là trả quá thấp. Hiện tại tôi làm việc cá nhân, thường tham dự các sự kiện, chụp ảnh và quay quảng cáo. Còn tham gia biểu diễn thời trang thường là của các nhà thiết kế và các chương trình từ thiện. Những việc như trước kia cũng không còn thường xuyên xảy ra”.
Người mẫu – diễn viên Diệu Huyền hiện vừa sinh con xong không bao lâu và đang trở lại với công việc của mình. Diệu Huyền cho biết, với các show diễn thời trang, cô thường nhận lời trình diễn cho nhà thiết kế Đỗ Mạnh Cường, Xuân Lan hay Hà Anh. Vì những nhân vật này làm việc rất chuyên nghiệp. Riêng các chương trình như tuần lễ thời trang cô không nhận lời tham gia vì trả cát-sê thấp và diễn rất nhiều.
Mức cát-sê của người mẫu hiện nay ra sao?
Khi nói đến “vấn nạn” người mẫu hay bị ép cát-sê, người mẫu Hoàng Yến chia sẻ cách làm việc để bản thân không bị thiệt thòi: “Từ xưa đến nay tôi làm việc khá rõ ràng, thường trước mỗi show diễn tôi thường hỏi về cát-sê. Còn với chương trình bạn bè hỗ trợ, tôi sẵn sàng diễn không cần cát-sê. Còn trả chi phí thì tôi sẽ hỏi rõ chi phí như thế nào. Tôi nghĩ vấn đề này khá nhạy cảm nên mình phải hỏi rõ đối tác của mình, không cần phải ngại lắm, vì ngại mình sẽ chịu thiệt thòi về mình trước, sau đó mình khó nói chuyện. Tuy nhiên tôi nghĩ, các bạn mới tâm lý ngại và nghĩ nên không dám nói vấn đề cát-sê cũng nên biết rõ. Nếu bạn xác định làm lấy kinh nghiệm thì không hỏi chuyện tiền bạc, còn làm vì kinh tế thì phải hỏi”.
Về cát-sê của người mẫu, Hoàng Yến cho biết, hiện tại mức lương cho người mẫu thấp nhất là 500 ngàn, nhưng nếu có những bạn ngại không hỏi thì có thể bị “quỵt luôn”. “Con số cao nhất tôi từng nhận cũng tùy vào vị trí của mỗi người và dao động từ 1-3 ngàn usd”, Hoàng Yến cũng chia sẻ về cát-sê của mình.
Anh Huy Cận, với tư cách là nhà tổ chức và sản xuất các chương trình thời trang cũng thể hiện quan điểm của mình về những việc lùm xùm giữa người mẫu thời gian qua: “Tôi thấy việc chèn ép các người mẫu là không nên. Người mẫu cũng là người lao động như bao ngành nghề khác. Họ phải được hưởng và nhận lại công sức mà họ bỏ ra một cách sòng phẳng và công bằng. Người mẫu ở Việt Nam phần đông là những bạn trẻ còn gặp nhiều khó khăn trong cuộc sống hàng ngày, vì vậy, tất cả các show của Đỗ Mạnh Cường thông thường luôn ưu tiên việc trả lương ngay sau show diễn vài ngày. Đó cũng là một phần thông cảm và động viên các em trong cuộc sống cũng như các khoản tiền lương catwalk đó không phải là một con số lớn của chương trình nên việc trả chậm là không hợp lý. Đối với các người mẫu thường gắn bó với các dự án thời trang của Đỗ Mạnh Cường, chúng tôi khuyến khích và tạo cơ hội để kiếm thêm nhiều show khác để có thêm thu nhập”.
Chia sẻ về mức cát-sê của người mẫu trong các show diễn do mình tổ chức, anh Huy Cận không ngại khi thẳng thắn cho biết: “Cát-sê của người mẫu trung bình 2-3 triệu/1 show cho 1 người mẫu. Lê Thúy thường được trả 10 triệu cho 1 show của Đỗ Mạnh Cường. Số lượng người mẫu biểu diễn show cho chúng tôi trung bình là 70 người, cao điểm những show lớn lên đến con số 150 người”.
Người mẫu và công ty quản lý. Ai sai?
Đạo diễn Nguyễn Quý Khang, người làm việc liên quan đến công việc người mẫu từ năm 2000 đến nay. Hiện tại, anh cũng là đạo diễn của hàng loạt chương trình thời gian qua như Thời trang & Cuộc sống, Thời trang và Nhân vật, Thế giới thời trang, Hoa khôi Doanh nhân,... Anh chia sẻ, khi anh làm việc cùng người mẫu trong các show diễn, thường sẽ trả tiền ngay hoặc từ 1 đến 2 tháng sau. Còn việc trả lương sau 1 năm thì khá vô lý, rất khó chấp nhận.
Chia sẻ về những chuyện lùm xùm vừa qua giữa các người mẫu và thực trạng chung của các công ty quản lý các người mẫu hiện nay, đạo diễn Quý Khang cho biết: “Theo quan điểm khách quan của tôi, không có chuyện chèn ép người mẫu. Bởi vì các người mẫu bước ra từ cuộc thi ít nhất đã phải nhận từ công ty rất nhiều quyền lợi. Chính vì thế, việc những người mẫu này diễn những chương trình do công ty tổ chức thì không nên đòi hỏi quyền lợi, vì đây cũng là cách mình cảm ơn những người đã giúp mình. Ngoài ra, những người mẫu này sau khi thành danh từ công ty đào tạo, nhưng ngay sau đó đi làm việc cho đối thủ nên chuyện quay về cũng ít nhiều khiến cho người từng giúp họ cảm thấy khó chịu và không đồng ý cho diễn là tâm lý hết sức bình thường.”
Băng Châu